Kunksmoor. Kunksmoor ja kapten Trumm

Kapten Trumm seisis rannas ja ahastas.

         Kunksmoori saare ümber lainetas must haisev õli. Nii kaugele kui silm ulatus, oli näha ainult õli, õli, õli.

         Õlimere kohal karjusid ja kiljusid linnud. Neid otsekui tõmbas ja veetles miski sõnulseletamatu. Paelutult laskusid nad veepinnale, kus õli otsekohe nende kehade külge hakkas ja suled tuustideks ning kimpudeks kokku kleepis, nii et nähtavale tuli paljas sinetav nahk. Vesi tungis sulgede vahele, leotas linnud läbi. Nad said märjaks, läksid külmaks, muutusid loiuks. Nad jäid haigeks. Muist lindusid konutas osavõtmatult rannakividel, muist loksus elutult mustas õlis ja laine lükkas neid kord-korralt rannaliivale. Ühe, teise, kolmanda. Kogu rannajoon oli lükitud täis lindude õliseid, vettinud kehi. Katk oli väljas. Õlikatk.

         Kapten ei suutnud linde vaadata. Süda kiskus kokku, kui üha uued kaunid tugevad linnud, üha uued aulid ja algid, tüllid ja tiirud, pardid ja kajakad kastusid kurjast võlust haaratuna surmavasse õlisse. Õlikatk haaras nad otse Trummi silmade all ja Trumm ei suutnud siiski midagi teha. Ta püüdis küll linde õlist eemale peletada, jooksis karjudes mööda randa, plaksutas käsi, pildus kive. Aga mida ta ikka jõudis, kui õli peibutas saare ümber ja linnud olid kui meelest ära.

         “Emmeliine, miks oled sa meid maha jätnud?” nuttis suur ja tugev kapten Trumm nagu pisike titt. Pisarad voolasid mööda ta nägu, kõik valgus ta silmade ees ähmaselt kokku.

         Siis korraga käis terav, kähisev vile üle mere ja saare. Õlise vee kohal tiirlevad linnud värahtasid ehmunult. Nagu millestki nähtamatust tõstetuna viskusid nad kohkunult kõrgusse, koondusid parvedeks ja lendasid minema.

         Vile peale võpatas ka Trumm. Ta süda paisus rõõmust. See oli armsa Emmeliine vile. Ja seal merekaljude kohal ripnes oma õhupalli küljes ka Emmeliine ise. Trumm tõttas taevast langeva Kunksmoori poole.

         Põlenud ja katkutud oli moorike, kuid ikkagi igas tükis oma.

“Noh,” ütles Kunksmoor tervituse asemel, “või õlikatk on lahti lastud. Õlilaev jooksis karile, üks tüdruk ajas laevameestel auruga meeled segi. Mu vaene Trummike, sa oled vahepeal mõtlematuid tegusid teinud.”

         Kapten ei osanud kosta. Ainult süda vajus jälle tina täis.

         Kunksmoor läks haigeid ja elutuid linde vaatama.

         “Siin ei aita tulesõnad, ei aita veesõnad ega õhusõnad,” pomises ta. “Head vanad katkusõnad ka ei kõlba. Jälle on vaja uhiuued sõnad teha.” Ta korjas ühe õlist nõretava poolsurnud linnu üles ja puhus talle mõtlikult peale, ise sekka midagi pomisedes. Aeg-ajalt ta vaikis, nagu oma mõtteid kuulatades.

         Alguses polnud midagi. Lind lösutas raskena Kunksmoori kätel, tiivad rippusid elutult alla. Siis aga hakkas õlikiht puhumise peale pikkamisi, õige pikkamisi tilkadeks koonduma. Tilgad veeresid mööda keha alla ja pudenesid liivale. Suled said jälle kohevaks. Kunksmoor silis teise käe sõrmedega linnu kurgualust ja selga. Loid keha elustus. Lind ajas suled turri, raputas end. Silmad muutusid taas erksaks.

         Kunksmoor tõstis linnu kõrgele pea kohale ja hüüdis midagi. Lind sirutas tiibu ja tõusis moori käte vahelt lendu. Ta kerkis aina kõrgemale ja kõrgemale sinavasse õhku ja kadus siis kauge puhta vee poole.

         Trumm vaatas linnule võlutult järele.

         Kunksmoor oli tõstnud sülle juba uue linnu ja puhus talle peale.

         Kapten asus moorile appi. Ta kandis õliseid linde kokku. Neid oli masendavalt palju, kõik kohad olid neid täis, ja iga uut lindu puudutades tundis Trumm teravat pistet südames.

         Moor muudkui puhus ja pomises, pomises ja puhus. Varsti kogunes mahaveerevatest õlitilkadest loik. Kunksmoor pidi kivi otsa ronima. Siis aga ei pääsenud kapten enam uute lindudega Kunksmoori juurde. Moor pidi kohta vahetama. Niiviisi sai mõne aja parast kogu rand õliloike täis.

         Hommikuks oh moorike puhumisest koledasti väsinud. Ühetooniline tasane pomin ajas talle une peale. Silm tahtis vägisi looja vajuda. Une peletamiseks hakkas ta pomisemise asemel hoopis lauluga sõnu hüüdma. Ei ta pannud tähelegi, kui oli äkki tiiru albatrossiks laulnud. Võimsaid tiibu laotades kadus albatross õhku.

         “Oh heldeke,” pomises Kunksmoor kohkunult. “Sedasi võin ma unise peaga veel tont teab mida kokku sõnuda!”

         Ta saatis kapteni koju kanget kohvi keetma, et und sellega ära ajada.

         Mitmendal-setmendal päeval oli viimane kui lind puhas, terve ja ergas.

         Meri aga lainetas endiselt tihedas õlilaamas.

         “Nüüd teeme reha,” ütles Kunksmoor.

         Nad läksid võsasse rehavart otsima. Kunksmoor ei jäänud ühegi puuga rahule. Mänd murdus ja paju paindus, haab oli liiga habras, kask kaalus liiga palju. Alles kuusepuu meeldis moorile. Ta valis mitu sitket noort kuuske, lõikas need pussiga maha ja laasis ära. Siis hakkas ta keppe kokku jätkama. Vaja oli hästi pikka rehavart.

         Moor põimis jätkukohtadele tihedad võrud ümber ja luges sõnadki peale, et rehavars töö juures üles ei ütleks.

         Vars tuli ilus, sile ja ühtlane.

         Hargi tegi Kunksmoor pihlakast, kaha voolis kadakast.

         Siis hakkas moor pulki lööma.

         Keskele pani ta havihamba. Havihamba kõrvale sai tedrekuke tiivakont, teisele poole aga metssea kihvaluu. Äärtesse tulid Kunksmoori vanavanaema hõbedast rinnanõel ja vana raudnael, mis laevakere sees igasugusest paksust ja vedelast läbi oli käinud.

         Moor oli küpsiküüsi töö kallal, ja peagi olid pulgad peal. Reha oligi valmis.

         “Iga asi peab teadma, kus on tema koht,” ütles ta. “Mis maa seest on tulnud, peab varem või hiljem ikka jälle maa sisse tagasi minema.”

         Kunksmoor torkas pika rehavarrega merepõhja mitu sügavat auku ja hakkas siis rehaga õli aukudesse sisse ajama. Aga nii kui lapike vett vabaks sai, valgus kõrvalt jälle õli puhtale pinnale peale. Moor riibus ja rehitses, nii et õli ja vesi tuiskasid. Kogu aeg pidas ta hoolsat valvet, et mõni kalake või vähike kogemata koos õliga merepõhja ja saare alla pimedasse ei kaoks. See oli väga peen töö. Moori närvid olid viimseni pingul. Ja kui äkki kajakas Kunksmoorile ligi lendas, ehmatas moor nii, et tõmbas rehaga kogemata suure kivirahnu küljest tüki lahti. Paraja karu suurune kivikild plartsatas vette ja õlipritsmed lendasid laiali. Kajakas sööstis nobedasti kõrgemale õhku.

         “Vaata nüüd, sa sõge, oleksid ka veel õlikatku külge saanud!” sõitles Kunksmoor kajakat.

         Siis süvenes ta uuesti töösse ega märganud enda ümber mitte kui midagi.

         Viimaks jõudis kätte aeg, mil Kunksmooril oli ka meri puhas. Puhas oli liiv mere ääres, puhtad olid kõik kivid ja pilliroopadrikud. Kalad lõid rõõmsalt sulpsu, linnupojad sulistasid puhtas vees ringi.

Kõik oli nagu enne, ainult moor ise oli muutunud.

         Lahja oli moor ikka olnud, nüüd aga oli ta päris luu ja nahk. Juustest oli ta tules ilma jäänud. Põlenud ja kärisenud riideräbalad olid nüüd läbi higistatud ja õlised ka veel.

         “Noh, Kunksmoorike,” ütles moor endale kurvalt. “Kõigil on nüüd jälle hea, ainult sina oled sorakil ja kasimata nagu vana nõid.”

         Moor ei tahtnud sedasi koju kapteni ette minnagi. Ta läks mööda mere äärt kõndima. Kena oli vaadata puhast randa. Klaarid lained veeresid tasase sulinaga valgele liivale. Merepind sillerdas päikese käes. Männid kohisesid vaikselt. Linnud hõikusid lustlikult taeva all. Kunksmoorile tuli õnnis rahu peale. Ta oli elu jooksul palju hingi päästnud, aga ükski kord polnud ta sellest nii suurt heameelt tundnud kui praegu. Olgu ta peale ise räpane ja räämas, aga meri on jälle selge ja linnud puhtad.

         Süda täis vaikset rahu ja rõõmu, hakkas Kunksmoor nüüd koju minema. Reha oli mooril õlal, kajakas pea kohal. Silmad mustas ja kõhnas näos särasid kui tähed.

         Kodukorstnast tõusis nõrk suitsujuga. Kapten talitas toas. Moor pani reha räästa najale ja astus väsinult tuppa. Seal ootas kaetud söögilaud.

         “Noh,” ütles Kunksmoor Trummile, “eks näis, mis sellest saab. Õli pole minu saare all veel varem olnud. Aga seda ütlen ma küll, et sellest igavesest kiuslemisest ja tülitsemisest olen ma tüdinud.”

         “Mina ka, kallis Emmeliine!” ütles kapten südamest.

         “Sa vaata,” ütles Kunksmoor, “mis sellest kõik tuli. Aga mis siis, kui ma selge kiusu pärast oleksingi ennast hukatusse ajanud?”

         “Kui ma ometi seda auru poleks teinud,” ohkas kapten.

         “Kui ma ometi poleks sind siia üksi jätnud,” ütles Kunksmoor.

         “Selles olin mina süüdi,” ütles Trumm.

         “Ma poleks pidanud sind metsa ära eksitama.”

         “Mida sa pidid siis tegema, kui ma nii perult minema tormasin.”

         “Oh, kui ma poleks reis-ümber-maailma-mängus sohki teinud!” ütles Kunksmoor. “Sohist sai kõik alguse. Oleme parem teineteisega head!”

         “Mina olen nõus!” vastas kapten tõsiselt. “Aga enne pean ma sulle veel tunnistama, et auruvesi uhtus kõik tähed su raamatust minema. Järel on ainult puhtad valged lehed.”

         “Noh,” ütles Kunksmoor. “Siis lõpuks ometi oleme sellest lahti. Oligi üks nuhtlus kaelas, see raamatu kirjutamine.”

         “Aga kallis Emmeliine, kuidas siis niiviisi?” küsis Trumm nõutult. “Mis nüüd teadusest ja inimestest saab?”

         “Kas sa siis ei mõista,” ütles Kunksmoor selle peale. “Nõiarohtudega ja üldse nõidusega on nõnda, et kõik see, mis on ühe asja vastu hea, võib teise asja vastu halvaks pöörduda. Isegi mina ei oska alati ette arvata, mis kõik võib juhtuda. Mul poleks ühtegi rahulikku minutit enam, kui kogu maailma inimesed teaksid rohtudest kõike seda, mida tean mina, vana nõid.”

         “Jah,” vastas Trumm kurvalt, “kui sa nõnda räägid, siis on kõik õige. Aga midagi peab ju tegema, et kõik oleks hästi.”

         Kunksmoor naeratas kurvale kaptenile õrnalt. Ta astus kolde juurde. Seal oli Trummil söök soojas. Kunksmoor kergitas potikaant ja vaatas potti.

         “Noh,” ütles ta rahulolevalt. “Seenesoust on just see, mida ma pärast neid vintsutusi igatsen!”

         Moor pesi ennast, pani puhtad riided selga ja uuris peegli ees oma pead.

         “Takjajuurevett oleks vaja, see kasvataks mulle jälle juuksed pähe,” ütles ta.

         “Mu takjatel peaksid selle aja peale olema juba tublid juured all,” tähendas Trumm nukral häälel.

         “Õige küll,” naeratas Kunksmoor. “Su takjad olid mul vahepeal juba meelest läinud.”

         Siis istusid nad sööma. Seenesoust oli väga maitsev, kuid Trumm jäi kõigest kiitmisest hoolimata ikkagi kurvaks.

         “Ara pilka mind, Emmeliine,” lausus ta, kui Kunksmoor ütles, et nii maitsvaid seeni pole ta eluilmas söönud.

         Ja kui Kunksmoor talle lõpuks kurvameelsuse vastu tilkasid tahtis anda, sai Trumm päris pahaseks.

         “Nii see ju ka ei kõlba,” ütles ta, “et mina ajan muudkui maailma hukka, sina teed kõik korda. Minul hakkab süda valutama, aga sina annad mulle seepeale lusikatäie magusat rohtu. Ja kõik võib jälle otsast alata. Las ma vähemalt valutan südant ja mõtlen, mida mina, kapten Trumm, tegema pean.”

         “Sa võiksid ju rohkem oma pilte joonistada,” arvas Kunksmoor. “Neid on vahel nii kena vaadata.”

         “Ma pole suur kunstnik,” ütles kapten kurvalt. “Mu piltidel ei ole elu sees, ja vahel nad petavad. Sa tead seda ju isegi. Kõik mu teod petavad mind. Mu süda igatseb midagi, mis ei peta.”

         Ja oligi kaptenil suur maailmamure käes. Ta kõndis rahutult mööda saart ringi, muudkui vahtis merele ja muretses.

         Kunksmoor pidas teda kogu aeg eemalt silmas ja ta süda oli kapteni pärast valu täis.

         Need olid rasked päevad.

         Ühel murelikul hommikul ärkas kapten Trumm alles siis, kui Kunksmoor juba õuest tuli. Moori põsed õhetasid, ta riided lõhnasid meretuulest ja meest ja ta süli oli täis kibuvitsaroose.

         “Näe,” ütles Kunksmoor, “kibuvitsaroosid on õide puhkenud!”

         Ta pani roosid vaasi ja istus voodiservale Trummi kõrvale. “Võib-olla tahad sa jälle merele minna?” küsis ta. “Ma võiksin sind uuesti nooreks meheks teha, kui sa tahad.”

         “Kas sa ennast ka nooreks teed?” küsis kapten vastu.

         “Ei,” ütles Kunksmoor. “Mina pean vanaks nõiaks jääma. Mind on seesugusena vahel vaja.”

         “Kas sa siis vähemalt ootad mind, kuni ma jälle vanaks saan?” küsis kapten.

         “Ei,” ütles Kunksmoor. “See rikuks su iseloomu ära, kui sa teaksid, et sind elu lõpul vana nõid ees ootab.”

         Kapten vajus mõttesse.

         “Sellisel juhul ei lähe ma kuskile,” ütles ta lõpuks. “Ma pole enam mõni poisike ja õigupoolest pole mul tahtmist ka selleks saada. Küllalt olen juba laevu põhja ajanud.”

         Nüüd kutsus Kunksmoor Trummi õue. Õues ootas Trummi üllatus. Kibuvitsaroosipõõsaste vahel päikese käes seisis kaks kena mesipuud. Need oli Kunksmoor varahommikul suurelt maalt toonud.

         Kapten astus mesipuude juurde ja vaatas, kuidas mesilased lennuaval sagisid, kuidas nad kibuvitsaõitele lendasid ning nektari ja õietolmuga koormatuna taas virgalt mesipuusse tagasi tulid.

         “Ma olen ammu tahtnud mesilasi tuua,” ütles Kunksmoor. “Mesilased on targad linnud. Mesilased teavad rohtu üheksa häda vastu. Ainult nendega on koledasti tööd.”

         “Mina hakkan seda tööd tegema,” ütles kapten ja ta häälest kõlas kummalist kergendust.

         “Aga neile peab meetaimi külvama,” ütles Kunksmoor. “Siin saarel pole neil suurt midagi võtta.”

         “Mina külvan,” hõiskas Trumm. “Just mesilastele meetaimi külvata olengi ma kogu eluaeg igatsenud, kuidas ma sellest ometi ise pole aru saanud! Peaaegu oleks kogu mu elu asjatult möödunud.”

         Ja Trumm võttis õnnelikult oma moori ümbert kinni ja andis moorile musi.

         Oli ütlemata ilus suvehommik. Õhk Kunksmoori saare umber oli kuldne ja sumises.

Old Mother Kunks
Translated by Ellen Sillamägi
Die Kunksmuhme und Kapitän Trumm
Translated by Aivo Kaidja
 

Kapitän Trumm stand am Ufer und rang verzweifelt die Hände.

Rings um das Eiland der Kunksmuhme wogte schwarzes übelriechendes Öl. So weit das Auge reichte - nichts als Öl, Öl, Öl.

Über dem Ölmeer kreischten Vögel. Eine unerklärliche Macht lockte sie gleichsam in ihren Bann. Wie von unsichtbaren Fäden gezogen, ließen sie sich auf der Wasserfläche nieder, wo im Nu Öl an ihren Rümpfen haften blieb und die Federn zu Bündeln und Büscheln zusammenklebte, daß die nackte Haut bläulich hervorschimmerte. Das Wasser drang durchs Gefieder und ließ die Haut aufquellen. Sie wurden durch und durch naß, verkühlten sich, ermatteten und siechten dahin. Ein Teil der Vögel kauerte teilnahmslos auf den Felsblöcken, die übrigen schaukelten leblos im schwarzen Öl und wurden von den Wellen langsam auf den Ufersand getrieben. Einen nach den anderen spulte es an den Strand, bis die ganze Küste mit öligen, durchnäßten Vogelleibern übersät war. All das war das Werk der Ölpest.

Es war ein grauenhafter Anblick. Des Kapitäns Herz krampfte sich zusammen, wenn immer neue kraftstrotzende Vögel, schöne Enten, Eisenten, Alken, Regenpfeifer, Seeschwalben und Möwen wie vom bösen Zauber gepackt in das todbringende Öl tauchten. Obwohl die Ölpest sie unmittelbar vor Trumms Augen ergriff, vermochte er nichts dagegen auszurichten. Zwar versuchte er, die Vögel vom Öl wegzuscheuchen, rannte schreiend und in die Hände klatschend am Ufer hin und her und warf mit Steinen nach ihnen. Aber es half nichts - das Öl rund um die Insel lockte die Vogel nach wie vor an, wie besessen waren sie danach.

„Emmeline, warum hast du uns alleingelassen!“ weinte der große starke Kapitän Trumm wie ein kleines Kind. Die Tränen rannen an seinem Gesicht hinab, so daß alles vor seinen Augen verschwamm.

Da ertönte plötzlich über Meer und Insel ein scharfer trillernder Pfiff. Die noch in der Luft kreisenden Vögel erbebten vor Schreck. Wie von einem Pfeil abgeschnellt, stiegen sie in die Höhe, vereinigten sich zu Schwärmen und flogen davon.

Der Pfiff ließ auch Trumm zusammenzucken. Ihm schwoll das Herz vor Freude, denn so konnte nur seine teure Emmeline pfeifen. Und wirklich - dort über den Meeresfelsen hing an ihrem Luftballon die Kunksmuhme. Trumm eilte der wie vom Himmel fallenden Muhme entgegen.

Versengt und angeschlagen wie sie war, bot sie einen seltsamen Anblick, aber das störte Trumm nicht im geringsten.

,,Na“, sagte die Kunksmuhme anstelle einer Begrüßung, ,,die Ölpest wurde also losgelassen. Ein Tanker strandete, weil ein Mädchen den Schiffern mit Kräuterdampf die Sinne verwirrte. Armes Trümmlein, was hast du während meiner Abwesenheit nur alles angestellt.“

Der Kapitän schwieg, doch sein Herz wurde wieder schwer wie Blei.

Die Kunksmuhme ließ den Blick über die kranken und halbtoten Vögel gleiten.

,,Hier helfen weder Feuersprüche, Wassersprüche noch Luftsprüche“, murmelte sie. „Auch die alten bewährten Pestsprüche sind in diesem Fall unwirksam. Hier muß ich mir etwas ganz Neues ausdenken.“ Sie hob einen der regungslosen, öltriefenden Vögel auf und pustete auf sein Gefieder, wobei sie zwischendurch etwas vor sich hin murmelte. Von Zeit zu Zeit hielt sie inne und lauschte gleichsam in sich hinein.

Am Anfang geschah nichts. Der Vogel hockte zusammengesunken auf der Hand der Kunksmuhme, die Schwingen hingen schlaff und leblos herab. Dann begann sich die Ölschicht infolge des Anpustens langsam, sehr langsam zu Tropfen zu ballen. Die Tropfen rollten hinab und kollerten in den Sand. Das Gefieder wurde wieder flaumig. Mit ihrer freien Hand streichelte die Kunksmuhme den Vogel unterm Halse und am Rücken. Der matte Körper belebte sich. Der Vogel plusterte die Federn auf, schüttelte sich, und ein wacher Ausdruck trat in seine Augen.

Die Kunksmuhme hob den Vogel über ihren Kopf und rief ihm etwas zu. Der Vogel schlug mit den Flügeln und erhob sich in die Lüfte. Höher und höher stieg er ins Blaue und entschwand in der Richtung des fernen reinen Wassers.

Wie bezaubert schaute Trumm dem Vogel nach.

Die Kunksmuhme hatte den nächsten Vogel ergriffen und begann auch ihn anzublasen.

Der Kapitän machte sich gleichfalls nützlich. Er trug die öligen Vögel zusammen. Es waren deren so hoffnungslos viele; überall lagen sie, und jedesmal gab es ihm einen Stich ins Herz, wenn er den nächsten berührte.

Die Muhme pustete und murmelte und pustete. Bald sammelte sich von dem herabrinnenden ÖI eine Lache. Die Kunksmuhme mußte auf einen Stein klettern. Dort konnte sie aber der Kapitän, der immer neue Vögel heranschleppte, nicht mehr erreichen. Abermals wechselte die Muhme ihren Standort. Häßliche Ölpfützen bedeckten bald den ganzen Strand.

Gegen Morgen war die Kunksmuhme zum Umsinken müde geworden. Das eintönige Murmeln schläferte sie ein. Die Augen wollten ihr zufallen. Um sich des Schlafes zu erwehren, begann sie ihre Sprüche zu singen statt zu murmeln. Ehe sie es sich versah, hatte sie plötzlich eine Seeschwalbe zum Albatros gesungen. Die mächtigen Schwingen ausbreitend, verschwand der Albatros in der Luft.

„Du meine Güte“, brummte die Kunksmuhme erschrocken. ,,So werde ich noch wer weiß was zusammenzaubern!“

Sie schickte den Kapitän starken Kaffee kochen, um den aufdringlichen Schlaf zu verscheuchen.

Es dauerte mehrere Tage, dann waren alle Vögel bis auf den letzten ölfrei, gesund und munter.

Aber immer noch war das Meer mit einer dicken Ölschicht bedeckt.

„Jetzt fertigen wir einen Rechen an“, sagte die Kunksmuhme.

Sie gingen in den Wald, um dort nach einem passenden Rechenstiel zu suchen. Doch keine Baumart stellte die Kunksmuhme zufrieden. Die Kiefer krümelte, die Weide war zu weich, die Birke bleischwer, und die Zitterpappel zersplitterte beim ersten Hieb. Endlich entsprach Fichtenholz ihren Anforderungen. Die Muhme wählte mehrere zähe junge Fichten aus, fällte sie mit einem scharfen Dolchmesser und säuberte sie von den Ästen. Dann begann sie, die einzelnen Stämme zusammenzufügen, denn sie benötigte einen langen Stiel.

Um die Ansatzstellen wand die Muhme starke Reifen und besprach diese, auf daß der Rechenstiel während der Arbeit nur ja nicht auseinanderfiele.

Der Stiel wurde hübsch, glatt und eben.

Die Gabel verfertigte die Kunksmuhme aus Ebereschenholz, das Querholz schnitt sie aus Wacholder.

Dann begann die Muhme die Löcher für die Zinken auszubohren. Neben den Zahn eines Hechtes setzte sie den Flügelknochen eines Birkhahns ein, auf die andere Seite aber den Hauer eines Keilers. An die Ränder setzte die Kunksmuhme die silberne Brosche ihrer Urgroßmutter und einen alten eisernen Schiffsnagel.

Schließlich schnallte sich die Kunksmuhme an ihren Luftballon und schwebte über die Ölfluten dahin.

„Ein jedes muß wissen, wohin es gehörte“, sagte sie. „Was dem Schoße der Erde entsprungen ist, muß früher oder später doch wieder in die Erde zurück.“

Und so bohrte sie denn mit ihrem langen Rechenstiel mehrere tiefe Löcher in den Meeresgrund und machte sich daran, das Öl in die Löcher zu rechen. Kaum war aber eine Fläche Wasser ölfrei, floß sogleich wieder neues Öl darauf. Die Muhme rechte und harkte, daß Öl und Wasser nur so spritzten. Dabei gab sie acht, daß nicht zufällig auch ein Fischlein oder ein kleiner Krebs mit dem Öl unter dem Meeresgrund oder der Insel verschwanden. Es war eine sehr mühsame Arbeit. Der Muhme Nerven waren bis aufs Äußerste gespannt. Als unerwartet die Möwe angeflogen kam, erschrak die Muhme dermaßen, daß sie versehentlich mit dem Rechen einen großen Brocken von einem Steinblock riß. Dieser Steinbrocken, etwa von der Größe eines Bären, schlug klatschend auf das Wasser, daß die Ölspritzer nach allen Seiten stoben. Schleunigst stieg die Möwe höher empor.

„Paß auf, du aberwitziges Ding, beinahe hättest auch du dich an der Ölpest angesteckt!“ schalt die Kunksmuhme die Möwe.

Danach machte sie sich wieder so beflissen an ihre Arbeit, daß sie weder sah noch hörte, was um sie her geschah.

 

Endlich war es soweit, daß die Kunksmuhme auch das Meer vom Öl befreit hatte. Sauber war der Sand am Strande, sauber waren auch die Steine und das Schilfgestrüpp. Übermütig plätschernd sprangen die Fischlein, und die Vogeljungen planschten ausgelassen in den klaren Fluten.

Alles war wie ehedem, nur die Kunksmuhme war kaum wiederzuerkennen. Spindeldürr war sie schon immer gewesen, jetzt aber bestand sie nur noch aus Haut und Knochen. Ihre versengten Haare und die angekohlten Kleiderfetzen waren nun auch noch mit Öl und Schweiß durchtränkt.

,,Na, Kunksmühmchen“, sprach die Muhme niedergeschlagen zu sich. ,.Alles andere ist wieder in Ordnung und wohlauf, nur du bist struppig und schlampig wie eine alte Hexe.“

Um keinen Preis wollte die Muhme dem Kapitän in diesem Zustand unter die Augen treten.

Gemächlich wandelte sie die Küste entlang. Wie schön der gesäuberte Strand anzusehen war! Leise plätscherten helle durchsichtige Wellen auf den weißen Sand. Das Meer schimmerte im Sonnenschein. Kaum hörbar säuselten die Föhren. Fröhlich ließen die Vögel unterm Himmel ihr Trillern ertönen.

Eine selige Ruhe überkam die Kunksmuhme. Viele Kreaturen hatte sie in ihrem Leben schon gerettet, doch noch nie hatte sie sich dessen so gefreut wie dieses Mal. Mochte sie auch selber schmuddlig und verschmiert aussehen, dafür war das Meer wieder silberklar und die Vogel blitzsauber.

Voller Freude und innerer Ruhe wandte die Kunksmuhme ihre Schritte heimwärts. Den Rechen hatte sie sich über die Schulter geworfen, dicht über ihrem Haupt flog die Möwe dahin. Gleich Sternen strahlten ihre Augen aus dem staubigen abgemagerten Antlitz.

Aus der Esse ihrer Behausung stieg eine dünne Rauchfahne. In der Stube machte sich der Kapitän zu schaffen. Die Muhme lehnte den Rechen an die Dachrinne und trat müde ins Haus. Drinnen erwartete sie ein gedeckter Tisch.

,,Na“, sagte die Kunksmuhme zu Trumm, ,,warten wir ab, was aus der Sache wird. Öl hat es um meine Insel früher noch nie gegeben.“

Und nach einer Weile fügte sie hinzu: ,,Eines muß ich dir noch sagen. Unser dauernder Zank und Streit hängt mir längst zum Halse heraus.“

,,Mir auch, teure Emmeline!“ rief der Kapitän, und es kam ihm von Herzen.

,,Da siehst du nun“, sagte die Kunksmuhme, ,,was solch ein Streit alles für Folgen haben kann. Wenn ich nun, einfach dir zum Trotz, ins Verderben gerast wäre?“

,,Hätte ich doch nur nicht diesen Dampf gemacht“, seufzte der Kapitän.

,,Wenn ich dich nur nicht hier alleingelassen hätte“, sagte die Kunksmuhme.

,,Aber das war doch meine Schuld“, erwiderte Trumm.

,,Ich hätte dich nicht im Walde irregehen lassen dürfen.“

,,Was blieb dir denn übrig, nachdem ich so störrisch davongestürmt bin.“

,,Oh, wenn ich doch nicht beim Spiel gemogelt hätte“, sagte die Kunksmuhme. „Damit hat alles angefangen. Laß uns doch lieber wieder nett zueinander sein.“

,,Nichts lieber als das!“ versetzte der Kapitän ernst. ,,Erst muß ich dir aber noch gestehen, daß das Dampfwasser alle Buchstaben aus deinem Buch getilgt hat. Nur unbeschriebene weiße Blätter sind zurückgeblieben.“

„Na“, sagte die Kunksmuhme. ,,Endlich haben wir diese Sache vom Halse. Es war auch eine wahre Plage, dieses Buch zu schreiben.“

,,Aber beste Emmeline, wie soll ich das verstehen?“ fragte Trumm ratlos. „Was wird denn nun aus der Wissenschaft und der Menschheit?“

,,Begreifst du denn noch immer nicht?“ erwiderte die Kunksmuhme. ,,Mit den Zauberkräutern und der ganzen Hexerei ist es doch so, daß das, war für eine Sache gut ist, für die andere zum Schaden gereichen kann. Ich selbst bin nicht immer imstande vorauszusehen, was alles geschehen kann. Keine ruhige Minute hätte ich mehr, wenn alle Menschen auf der weiten Welt über die Pflanzen das wüßten, was ich alte Hexe weiß.“

,,Ja“, sagte Trumm niedergeschlagen, ,,wenn du es sagst, wird es wohl stimmen. Aber man muß doch etwas für das allgemeine Wohl tun!“

Die Kunksmuhme antwortete dem traurigen Kapitän mit einem zärtlichen Lächeln und trat an den Herd, auf dem Trumm das Essen warmgestellt hatte. Sie hob den Deckel und lugte in den Topf.

,,Na“, sagte sie zufrieden. ,,Pilzsuppe ist gerade das, was mir nach all diesen Strapazen am meisten zusagt.“

Die Muhme wusch sich, kleidete sich um und schaute in den Spiegel.

,,Klettenwurzwasser wäre vonnöten, davon würden mir schnell neue Haare wachsen“, sagte sie.

,,Meine Kletten müßten bereits recht starke Wurzeln haben“, bemerkte Trumm in betrübtem Ton.

,,Ach richtig“, lächelte die Kunksmuhme. ,,Deine Kletten waren mir ganz entfallen.“

Die beiden machten sich ans Essen. Obwohl die Pilzsuppe schmackhaft war und die Kunksmuhme seine Kochkunst lobte, wollten die Wolken um Trumms Stirn nicht verschwinden.

„Spotte doch nicht, Emmeline“, sagte er, als die Kunksmuhme erklärte, noch nie im Leben so wohlschmeckende Pilze gegessen zu haben. Und als ihm die Kunksmuhme zu guter Letzt gar noch Tropfen gegen Schwermut verabreichen wollte, lehnte er unwillig ab.

,,So geht es denn doch nicht, daß ich nur Unheil in der Welt anrichte, du aber alles wieder einrenkst. Mir ist das Herz schwer davon, du aber willst mir einen Löffel süße Arznei einflößen. Und somit kann alles wieder von vorn beginnen. Wenigstens will ich mir jetzt darüber den Kopf zerbrechen, was ich, Kapitän Trumm, tun müßte.“

„Du könntest doch noch mehr Bilder malen“, meinte die Kunksmuhme „Manche sind ganz nett anzuschauen.“

„Ich bin kein großer Künstler“, sagte der Kapitän bitter. ,,Meine Bilder sind nicht lebensnah genug, mitunter sind sie sogar unwahr. Das weißt du ja selber. Alle meine Taten erweisen sich als Irrtümer. Mein Herz sehnt sich nach etwas Echtem, Wahrem.“

Und so litt der Kapitän weiterhin an seinem Weltschmerz. Ruhelos wanderte er auf der Insel umher, blickte ununterbrochen aufs Meer und grämte sich. Die Kunksmuhme beobachtete ihn ständig aus der Ferne und bedauerte ihn aus tiefster Seele.

Das waren schwere Tage.

Als Trumm an einem Morgen in trauriger Stimmung erwachte, war die Kunksmuhme schon längst auf den Beinen und trat ins Zimmer. Der Muhme Wangen glühten, und ihre Kleider dufteten nach frischer Meeresluft und Honig. Sie brachte einen Armvoll Heidenröschen ins Zimmer.

,,Sieh mal“, sagte sie, ,,diese Röschen sind schon erblüht.“ Die Muhme stellte die Blumen in die Vase und setzte sich zu Trumm auf den Bettrand.

„Vielleicht sehnst du dich nach dem Meer?“ fragte sie. ,,Ich kann dich wieder zu einem jungen Manne machen, wenn du willst.“

,,Wirst auch du dann wieder jung sein?“ fragte der Kapitän.

,,Nein“, sagte die Kunksmuhme. „Ich muß eine alte Hexe bleiben, als solche bin ich zuweilen noch vonnöten.“

„Wirst du dann wenigstens auf mich warten, bis ich wieder alt sein werde?“ fragte der Kapitän.

,,Nein“, entgegnete die Kunksmuhme. ,,Es würde deinem Charakter schaden, wenn du wüßtest, daß dich an deinem Lebensabend eine alte Hexe erwartet.“

Der Kapitän versank in Nachdenken.

„Dann gehe ich nirgendwohin“, sagte er schließlich. ,,Ich bin kein kleiner Junge mehr und will auch nicht nochmals einer werden. Ich habe schon zur Genüge Schiffe auf Grund gefahren.“

Daraufhin führte die Kunksmuhme Trumm ins Freie. Draußen erwartete ihn eine Überraschung. Zwischen den Rosenhecken glänzten zwei ansehnliche Bienenstöcke im Sonnenschein. Bereits in aller Frühe hatte die Kunksmuhme sie vom Festland herübergebracht.

Der Kapitän trat näher und schaute zu, wie sich die Bienen an den Fluglöchern tummelten, auf die Rosenblüten flogen und, mit Nektar und Blütenstaub beladen, in den Bienenstock zurückkehrten.

„Längst schon stand mir der Sinn danach, Bienen zu halten“, sagte die Kunksmuhme. ,,Immen sind kluge Tierchen. Arzneien gegen neun Gebrechen sind ihnen bekannt. Nur hat man mit ihnen ungeheuer viel Arbeit.“

,,Diese Arbeit werde ich besorgen“, sagte der Kapitän, und eine seltsame Erleichterung klang aus seiner Stimme.

,,Man muß ihnen aber Honigpflanzen säen“, gab die Kunksmuhme zu bedenken. ,,Hier auf der Insel wächst so etwas nicht gerade üppig.“

,,Wird gemacht!“ jubelte Trumm. „Das war es ja, wonach ich mich mein Leben lang gesehnt habe - den Bienen Honigpflanzen zu säen! Daß ich nicht selber darauf gekommen bin! Beinahe wäre mein Leben nutzlos verronnen.“

Beglückt umarmte Trumm mit diesen Worten seine Kunksmuhme und gab ihr einen schallenden Kuß.

Es war ein wunderschöner Sommermorgen. Rund um das Eiland der Kunksmuhme flimmerte es golden, und lieblich summte es in den Lüften.

Баба-Мора
Translated by Tatjana Teppe

Капитан Трумм беспомощно стоял на берегу.

Вокруг островка Бабы-Моры колыхалась черная вонючая нефть. Везде, куда только доставал взгляд, была нефть, нефть, нефть.

Над нефтяным морем кричали и стонали чайки. Что-то необъяснимое притягивало их к маслянистой воде. Будто заколдованные, опускались они на волны, нефть тут же впитывалась им в перья, склеивала их, так что становилась видна голая синеватая кожа. Вода просачивалась сквозь перья, и птицы сразу насквозь промокали, замерзали, теряли силы, заболевали. Часть птиц беспомощно ежилась на прибрежных камнях, часть замертво болталась в черной нефти, и волны время от времени выбрасывали их на песок. Одну за другой. Весь берег был усыпан маслянистыми промокшими птичьими тушками. Это была чума. Нефтяная чума.

Капитан не мог смотреть на птиц. Сердце его сжималось, а все новые и новые прекрасные, полные сил птицы — клуши и крачки, чирки и чегравы, утки и чайки, — завороженные злой силой, окунались в смертоносную нефть. Нефтяная чума съедала их буквально у Трумма на глазах, а он не мог ничего поделать. Он пытался отогнать птиц подальше, бегал по берегу, кричал, хлопал в ладоши, кидался камнями. Но ничего не помогало, нефть колыхалась вокруг острова, а птицы словно с ума посходили.

— Эмелина, ну почему ты нас покинула? — как малое дитя заливался слезами большой и сильный капитан. Слезы катились по его лицу, перед глазами плыл туман.

И вдруг над морем и островом разнесся пронзительный, резкий свист. Кружившие над маслянистой водой птицы испуганно шарахнулись в сторону. Будто неведомая сила приподняла их, подбросила вверх, сбила в стаю, и они улетели.

Трумм тоже вздрогнул от этого свиста. Его сердце наполнилось радостью. Это свистела его любимая Эмелина! Вот и сама она показалась над скалами, повиснув на воздушном шаре. Трумм поспешил к падающей с неба Бабе-Море.

Вся ободранная, вся в ожогах, но все-таки это была его Баба-Мора!

—Ну, — сказала она вместо приветствия, — распустили тут нефтяную заразу! Танкер с нефтью налетел на рифы, какая-то девчонка лишила моряков разума, опьянила их паром. Бедный мой Трумм, ну и натворил же ты бед, пока меня не было!

Капитан ничего не смог ей ответить. Только сердце его наполнилось свинцовой тяжестью.

Баба-Мора отправилась взглянуть на больных и безжизненных птиц.

—Тут не помогут заговоры ни от огня, ни от воды, ни от воздуха, — бормотала она. — И старые добрые заговоры от чумы тоже не годятся. Придется придумывать новые.

Она подобрала полумертвую, насквозь пропитавшуюся нефтью птицу и задумчиво подула ей на перья, продолжая что-то бормотать. Время от времени она замолкала, словно прислушиваясь к своим мыслям.

Поначалу ничего не произошло. Птица тяжелым грузом лежала в руках у Бабы-Моры, безжизненно свесив крылья. Но постепенно от дуновений Бабы-Моры нефть стала собираться в капли. Капли скатывались на песок. Вот перья снова распушились. Баба-Мора погладила птицу по грудке, по спинке. Вялое тельце ожило. Птица взъерошила перья, встряхнулась. Глаза у нее вновь заблестели.

Баба-Мора подняла птицу над головой и что-то крикнула. Расправив крылья, птица взлетела. Она поднималась все выше и выше в голубае небо и затем исчезла в той стороне, где начиналась чистая вода.

Трумм завороженно смотрел птице вслед.

А Баба-Мора взяла в руки новую птицу и принялась дуть на нее.

Капитан поспешил ей на помощь. Он подносил покрытых нефтью птиц. Их было ужасающе много, вся округа была заполнена ими, и, прикасаясь к каждой следующей птице, Трумм ощущал резкий укол в сердце.

А Баба-Мора все дула и бормотала, бормотала и дула. Вскоре скатывающиеся на песок капли превратились в целую лужу. Бабе-Море пришлось взобраться на камень. Теперь капитан не мог подойти к ней с новыми птицами. Баба-Мора поменяла место. Вскоре весь берег покрылся маслянистыми лужами.

К утру Баба-Мора от усталости едва держалась на ногах. Собственное бормотание клонило ее в сон. Глаза закрывались сами собой. Чтобы отогнать сон, она стала петь. И даже не заметила, как своим пением превратила крачку в альбатроса. Раскинув мощные крылья, альбатрос пропал в небе.

—О господи! — испуганно прошептала Баба-Мора. — Так я спросонья бог весть чего натворю!

Чтобы прогнать сон, она велела капитану пойти сварить крепкого кофе.

Дни бежали один за другим. И вот наконец все птицы стали снова чистыми, здоровыми и бодрыми.

А море все еще было покрыто густым слоем нефти.

—Теперь надо сделать грабли, — сказала Баба-Мора.

Они отправились в лесок, чтобы смастерить ручку для граблей. Ни одно деревце Бабе-Море не подходило. Сосна ломалась, ветла гнулась, осина была слишком хрупкая, береза слишком тяжелая. Подошла только ель. Баба-Мора выбрала несколько молодых гибких елок, срезала их ножом, ошкурила, а затем стала составлять из них рукоятку. Ведь рукоять надо было сделать очень длинную.

Баба-Мора как следует обмотала сращенные места. При этом она даже заговоры шептала, чтобы рукоять не отказала во время работы.

Ручка получилась красивая, гладкая и ровная.

Хребет она сделала из рябины, упор из можжевельника.

Затем стала вбивать зубья.

В середину — акулий зуб. Рядом с акульим зубом — кость из крыла глухаря, а с другой стороны — кабаний клык. По краям она вставила прабабушкину серебряную булавку и старый железный гвоздь, вынутый когда-то из остова потонувшего корабля и прошедший всякие глуби и воды.

Баба-Мора трудилась без передышки, и вскоре все зубья оказались на положенных местах. Грабли были готовы.

Тогда Баба-Мора привязала себе на спину воздушный шар и взлетела над морем.

— Каждой вещи свое место, — сказала она. — Что из земли вышло, то рано или поздно должно снова в нее вернуться.

Рукоятью Баба-Мора проткнула в морском дне несколько глубоких дыр и стала граблями сгонять в них нефть. Но стоило очиститься небольшому клочку воды, как туда сразу же стекалась новая нефть. Баба-Мора скребла и сгребала, так что нефть и вода поднимались фонтанами. При этом она внимательно следила за тем, чтобы вместе с нефтью в дыры не попала какая-нибудь рыбешка или краб, не пропала во тьме под островом. Работа была не из легких. Нервы Бабы-Моры были напряжены до предела. И когда к ней неожиданно подлетела чайка, Баба-Мора так испугалась, что нечаянно отломила граблями большой кусок валуна. Осколок величиной с доброго медведя бухнулся в воду, маслянистые брызги полетели во все стороны. Чайка проворно взвилась вверх.

— Ах ты дуреха, — принялась ругать Баба-Мора чайку, — чуть не заразилась нефтяной чумой!

Затем она снова углубилась в работу и больше ничего вокруг не замечала.

 

Наконец море очистилось. Чистым был песок у берега, чистыми были все камни и заросли тростника. Весело плескались рыбы, в чистой воде сновали птенцы.

Все было как прежде, только сама Баба-Мора изменилась.

Она и всегда-то была худая, а теперь от нее остались кожа да кости. В огне она почти лишилась волос. Обгоревшие лохмотья были мокры от пота и к тому же насквозь пропитались нефтью.

— Ну, Морушка, — печально сказала Баба-Мора сама себе, — теперь все довольны, только ты одна ободранная и грязная, как старая карга.

Не хотелось ей в таком виде появляться перед капитаном.

Она отправилась вдоль берега. Чистое взморье радовало взгляд. Прозрачные волны с тихим плеском набегали на белый песок. Море сверкало на солнце. Негромко шумели сосны. Радостно заливались в поднебесье птицы.

На Бабу-Мору снизошел блаженный покой. За свою жизнь она спасла немало всякой живности, но ни разу еще не чувствовала такой радости. Ну и что же, что сама она замызгана и ободрана, зато море снова прозрачное и птицы чистые.

Баба-Мора повернула к дому. На сердце у нее было светло и покойно. На плече она несла грабли, над ее головой парила чайка. Глаза на исхудалом, чумазом лице так и сияли.

Из трубы над крышей поднимался легкий дымок. Капитан занимался домашними делами. Баба-Мора прислонила грабли к стрехе и устало вошла в дом. Ее ждал накрытый стол.

  1. —Ну, — сказала Баба-Мора, — поглядим, что будет. Нефти под моим островом никогда еще не было. Но одно я скажу

  2. — надоели мне эти вечные ссоры и распри.

  3. —Мне тоже, дорогая Эмелина! — искренне сказал капитан.

  4. —Ты только подумай, к чему это привело. А если бы я сдуру и впрямь погубила себя?

  5. —И дался мне этот пар, — вздохнул капитан.

  6. —Эх, если б не бросила я тебя здесь одного, — сказала Баба-Мора.

  7. —Это я виноват, — сказал Трумм.

  8. —Я не смела так запутать тебя в лесу...

  9. —А что тебе оставалось, если я будто с цепи сорвался?

  10. —Ох, если б я не мухлевала, когда мы играли в путешествие вокруг света! — сказала Баба-Мора. — С обмана все и началось. Давай уж относиться друг к другу по-доброму!

  11. —Я согласен! — серьезно сказал капитан. — Но я еще должен сознаться, что водой смыло все буквы в твоей книге. Остались лишь чистые листы.

  12. —Да ладно, — сказала Баба-Мора. И слава богу. Сплошная морока была с этой книгой.

  13. —Как же так, дорогая Эмелина? — удивился Трумм. — А как же с наукой и человечеством?

  14. —Неужели ты не понимаешь? — сказала Баба-Мора. — С волшебными травами и вообще с колдовством дела обстоят так, что если для чего-то это полезно, то для другого может обер­нуться во вред. Даже я не могу каждый раз знать наперед, как все кончится. Да я бы не ведала ни минуты покоя, если бы люди знали о травах все то, что знаю я, старая колдунья.

  15. —Да, — печально согласился Трумм, — когда ты так говоришь, все вроде правильно. Но ведь надо что-то делать, чтобы все было хорошо!

Баба-Мора ласково улыбнулась опечаленному капитану и подошла к очагу. Там стоял приготовленный Труммом обед. Баба-Мора приподняла крышку и заглянула в кастрюлю.

—Ну вот, — довольно сказала она, — именно грибного соуса мне и хочется после всех этих передряг!

Баба-Мора умылась, надела чистое платье и посмотрелась в зеркало.

  1. —Для моих волос пришлись бы очень кстати корни лопуха, — сказала она.

  2. —У моих лопухов за это время, должно быть, выросли порядочные корни, — печально заметил Трумм.

  3. —Верно, — улыбнулась Баба-Мора. — Я совсем забыла о твоих лопухах.

Они сели обедать. Грибной соус был очень вкусный, но Трумм, несмотря на все похвалы, оставался печальным.

—Зачем ты смеешься надо мной, Эмелина? — произнес он, когда Баба-Мора сказала, что таких вкусных грибов она в
жизни не ела.

А когда Баба-Мора предложила ему в конце концов капель, чтобы поднять настроение, Трумм совсем обиделся.

  1. —Так ведь тоже нельзя, — сказал он. — Чуть я что напортачу, ты сразу же исправляешь. У меня горько на душе, а ты предлагаешь сладкое лекарство. Нет уж, дай мне самому поломать голову, самому решить, что мне, капитану Трумму, делать.

  2. —Ты мог бы побольше рисовать, —предложила Баба-Мора. — На твои картины иногда приятно посмотреть.

  3. —Плохой я художник,—грустно сказал Трумм. — В моих картинах нет жизни, а иногда они врут. Ты и сама это знаешь. Что бы я ни делал, во всем я обманываюсь. Мое сердце жаж­дет чего-то настоящего.

И капитан Трумм впал в великую тоску. Он беспокойно бродил по острову, смотрел на море и все хандрил.

Баба-Мора поглядывала на него со стороны, сердце ее сжималось от сострадания к капитану.

Это были тяжелые дни.

Как-то утром капитан проснулся поздно. Баба-Мора уже возвращалась откуда-то. Щеки ее разрумянились, одежда пропахла морским ветром и морем. В руках у нее был большой букет шиповника.

—Смотри, — сказала она, — шиповник зацвел!

Она поставила цветы в воду и села на край постели рядом с Труммом.

  1. —Может, тебе хочется снова пойти в море? — спросила она. — Я могу сделать тебя опять молодым, если желаешь.

  2. —А себя? — спросил Трумм.

  3. —Нет, — ответила Баба-Мора. — Я останусь старой колдуньей. Порой я и такая нужна.

  4. —Но ты хотя бы подождешь, пока я опять состарюсь? — спросил капитан.

  5. —Нет, — ответила Баба-Мора. — У тебя испортился бы характер, если бы ты все время знал, что тебя ждет на склоне лет старая колдунья.

Капитан задумался.

—В таком случае я никуда не поеду, — сказал он наконец. — Я уже не мальчишка. Да, честно говоря, мне вовсе и не хочется снова стать им. Я уже достаточно потопил кораблей.

Баба-Мора позвала Трумма на улицу. Там его ждал сюрприз. Среди кустов шиповника стояли на солнце два хорошеньких улья. Баба-Мора ранним утром привезла их с Большой земли.

Капитан подошел к ульям и стал смотреть, как суетятся пчелы, как они летят к шиповнику и, нагруженные нектаром и цветочной пыльцой, спешат обратно к ульям.

  1. —Давно уже собиралась завести пчел, — сказала Баба-Мора. — Пчелы — очень умные создания. Им известно лекарство от девяти болезней. Только хлопот с ними много.

  2. —Я сам ими займусь, — сказал капитан, и в его голосе послышалось какое-то облегчение.

  3. —Но для них надо сеять медоносные травы, — сказала Баба-Мора.

  4. —Здесь на острове пчелам в общем-то и поживиться нечем.

  5. —Я посею! — воскликнул Трумм. — Я всю жизнь мечтал сеять именно медоносные травы для пчел, как же я сам об этом не догадался! Вся моя жизнь чуть было не прошла впустую.

И счастливый Трумм обнял свою Бабу-Мору и поцеловал ее.

Было дивное летнее утро. Весь воздух над островом был наполнен золотистым жужжанием.


  • Country in which the text is set
    Estonia
  • Featured locations
    An anonymous island in the Gulf of Finland, a big town (Tallinn?)
  • Impact
    "Old Mother Kunks" and its sequel "Old Mother Kunks and Captain Trumm" are modern fairytales about a good witch who lives in harmony with nature and heals her patients – humans and animals – with spells and herbs. At the end of story Old Mother Kunks has to heal the sea itself because the negligence of people has caused an oil disaster. Although her spells are not strong enough, she still manages to save the sea.
     
    The "Old Mother Kunks" books have enjoyed enduring popularity and have been published several times. The stories have also been the subject of a number of animated films and several theatre productions. In Estonian the word "kunksmoor" has become a synonym for "good witch." In 1976 Aino Pervik received the annual Juhan Smuul literature prize for "Old Mother Kunks and Captain Trumm." In 2000 "Old Mother Kunks" came third in a poll conducted by the Estonian Children's Literature Centre of the 100 best Estonian children's books of the twentieth century.

    Ingrid Velbaum-Staub

  • Balticness
    The Baltic Sea is one of the most fragile ecological systems in the world and every oil leak can have fatal consequences. However, in the mid-1970s, at a time when official propaganda was emphasizing the “scientific-technical revolution,” focusing on such environmental problems in the context of children’s literature represented a highly unusual and innovative approach.
  • Bibliographic information
    Aino Pervik: Kunksmoor, Tallinn 1986, p. 99-111
  • Translations
    Language Year Translator
    English 1986 Ellen Sillamägi
    Finnish 1978 Kirsi Kunnas
    German 1979 Aivo Kaidja
    Russian 1983 Tatjana Teppe
    Russian 1988 Vera Ruber
  • Year of first publication
    1973
  • Place of first publication
    Estonia